niedziela, 30 kwietnia 2017

O alei Elvisa Presleya i nie tylko



      W moim poprzednim felietonie związanym z tematem poznawania ciekawych miejsc w dzielnicy Podgórze opisywałem ideę Dni Otwartych Drzwi  oraz przedstawiłem kilka takich urokliwych miejsc. Jest ich tak dużo, że nie sposób było opisać wszystkich w jednym artykule.
      Postanowiłem więc poświęcić teraz uwagę alei Elvisa Presleya oraz okolicom kamieniołomu Zakrzówek. Znajdujące się tu dawne wyrobiska kamieniołomów stanowią dziś atrakcję krajobrazową. Zapewne niewiele osób mieszkających w Krakowie wie, że całkiem niedawno na mapie naszego miasta pojawiła się wyjątkowa atrakcja turystyczna.
Zaledwie kilka kilometrów od centrum Krakowa mieści się park krajobrazowy Skałki Twardowskiego, w którym znajduje się aleja Elvisa Presleya – słynnego amerykańskiego piosenkarza -położona w sąsiedztwie zalewu Zakrzówek. Na terenie parku widnieją grupy skałek i ścian skalnych nazywanych Skałkami Twardowskiego. Według legendy Twardowski prowadził tu szkołę magii i czarnoksięstwa. Wskutek eksplozji laboratorium Twardowskiego miały powstać właśnie takie skałki. Ta jedyna w Polsce aleja oddająca cześć ikonie rock and rolla ma długość 300m i zajmuje obszar dawnej ulicy Jana Pietrasińskiego. Jej lokalizacja podyktowana jest względami prawie że historycznymi, w tym bowiem miejscu według lokalnej opowieści w latach 60. i 70. spotykali się fani Elvisa Presleya, przynosząc na swoje zebrania tablicę z napisem „Aleja Elvisa Presleya”. Oficjalnie taka nazwa obowiązuje od 2003 roku, kiedy to Rada Miasta Krakowa przyjęła wniosek o jej nadaniu.     Dwa lata później z okazji Dni Muzyki w Krakowie odsłonięto na niej wykonany z kamienia pomnik Presleya. W ubiegłym roku, tj. 18 czerwca 2016 roku w kościele św. Krzyża w Krakowie odbyła się Msza Święta w trzynastą rocznicę powstania alei. Corocznie aleję oraz pomnik odwiedza wielu turystów, a jej pomysłodawcy apelują o konieczność przypominania młodzieży o  życiu            i twórczości artystycznej Elvisa Presleya oraz o jego pracowitości i życzliwości dla innych ludzi.
 Duża powierzchnia terenu parku, przekraczająca 34ha, z licznymi polanami zachęca do spacerów       i wypoczynku. W skład parku wchodzi również teren kamieniołomu Zakrzówek. Główną jego atrakcją jest sztuczny zbiornik wodny, który powstał po zalaniu nieistniejącego już kamieniołomu wapienia. Zbiornik ten składa się z dwóch odrębnych zalewów połączonych wąskim przesmykiem. Oprócz pięknych widoków słynął on z atrakcyjnego kąpieliska. Kąpiel została jednak zakazana z powodu przypadków utonięć i innych nieszczęśliwych wypadków. Nadal jednak dozwolone jest nurkowanie, podczas którego zobaczyć można pod wodą granitową tablicę upamiętniającą Karola Wojtyłę, pracującego na terenie kamieniołomu  od września 1940 do października 1941 roku. Jest to bardzo ciekawe miejsce dla osób zainteresowanych postacią Ojca Świętego. W pobliżu można odnaleźć również kilka punktów widokowych, z których roztacza się panorama na zabytki w centrum Krakowa (Wawel, Kościół Mariacki itp.),    masyw Sikornika oraz Las Wolski.
    Uważam, że warto pogłębiać wiedzę, by bliżej poznawać swoją okolicę.

wtorek, 18 kwietnia 2017

UWAGA sprawdzian!

Zakres wymagań na sprawdzian z przedmiotu „wiedza o kulturze”
w drugim półroczu roku szkolnego 2016/2017

ocena dopuszczająca
uczeń potrafi:
  • ·         Przywołać nazwy 4 dyscyplin naukowych zajmujących się sztuką
  • ·         wymienić we właściwej kolejności epoki historyczno-literackie od czasów antycznych do końca XIX wieku włącznie
  • ·         podać nazwy Wielka Awangarda i neoawangarda (druga awangarda)
  • ·         wskazać źródłosłów nazw poznanych na lekcjach kierunków awangardowych
  • ·         dopasować reprodukcje wskazanych dzieł awangardowych do kierunków, które dzieła te reprezentują


ocena dostateczna
Uczeń wykonał 90 % zadań na ocenę dopuszczającą, a ponadto potrafi:
  • ·         Wskazać funkcje sztuki, jakie pełni ona w życiu społeczeństwa
  • ·         Wyjaśnić pojęcie „awangarda”
  • ·         Podać przynajmniej 2 cechy poznanych na lekcjach kierunków i nurtów w sztuce XX wieku
  • ·         Przypisać opis danego zjawiska (uwaga: także sztuki nieawangardowej – np. sztuki III Rzeszy, socrealizmu) w sztuce XX wieku do tego zjawiska
  • ·         Podać autorów i tytuły dzieł awangardowych omawianych na zajęciach, których reprodukcje będą przywołane na sprawdzianie


ocena dobra
Uczeń wykonał 90 % zadań na ocenę dostateczną, a ponadto potrafi:
  • ·         Scharakteryzować uproszczony model prof. Juliana Krzyżanowskiego podając cechy epok apollińskich i dionizyjskich
  • ·         Wyjaśnić WŁASNYMI SŁOWAMI (ale merytorycznie i językowo poprawnie) pojęcia związane z technikami i metodami pracy artystów awangardowych kierunków plastycznych (np. kolaż, widzenie symultaniczne, ready-mades, automatyzm)
  • ·         Wykazać się znajomością nazwisk najważniejszych awangardowych artystów polskich (Witkacy, Leon Chwistek, Katarzyna Kobro, Władysław Strzemiński) omawiając pokrótce ich twórczość



ocena bardzo dobra
Uczeń wykonał 90 % zadań na ocenę dobrą, a ponadto potrafi:
  • ·         Zanalizować tekst źródłowy dotyczący jednego z nurtów sztuki awangardowej (futuryzm, dadaizm lub surrealizm) odwołując się przy tym do informacji zdobytych na zajęciach i podczas lektury podręcznika przedmiotowego
  • ·         Wyjaśnić znaczenie zjawiska awangardy dla rozumienia całej sztuki XX wieku posługując się takimi pojęciami jak autonomia sztuki i „wiek komentarza”
  • ·         Formułować wszystkie wypowiedzi pisemne posługując się bardzo poprawnym językiem i terminologią naukową właściwą dla danego zjawiska


ocena celująca
Uczeń wykonał 90 % zadań na ocenę bardzo dobrą, a ponadto potrafi:
  • ·         Wykazać się znajomością twórczości wszystkich artystów, których nazwiska przywoływane były na zajęciach
  • ·         Znajdywać elementy wspólne i różnice między wszystkimi omówionymi na zajęciach kierunkami i nurtami w sztuce – dokonywać ich pogłębionej komparatystycznej analizy w kontekście sytuacji politycznej, społecznej, kulturowej
  • ·         Formułować dojrzałe i wnikliwe wnioski próbując - w odniesieniu do zaprezentowanych zagadnień - stawiać hipotezy badawcze



czwartek, 6 kwietnia 2017

"Wspomnienia są tym, z czego jesteśmy stworzeni"

                Znalezione obrazy dla zapytania plaga samobójców


Suzanne Young to młoda utalentowana pisarka, która podbiła serca czytelników. Jest ona autorką naprawdę genialnej książki pt.: „Plaga samobójców: Program”. Do teraz pojawiły się też kolejne części, choć osobiście nie miałam niestety okazji, by je przeczytać, choć na pewno postaram się po nie sięgnąć przy najbliższej okazji, gdyż warto.
Sloane to główna bohaterka, siedemnastolatka. Niestety przyszło jej żyć w czasach, gdzie ilość osób cierpiących na depresję jest większa od ilości osób z przeziębieniem. Nastolatkowie masowo popełniają samobójstwa, lecz nikt nie wie z jakich powodów. Aby powstrzymać to szerzące się zjawisko powstaje Program. Jest to dość brutalna akcja, która cały czas kontroluje młodzież m.in.: w szkole, a nawet w domach. Wszyscy nauczyciele, rodzice i uczniowie są specjalnie szkoleni, by w odpowiednim momencie zadziałać. Wszędzie tłoczą się agenci, którzy poszukują osób przygnębionych, załamanych, smutnych. Los tych nieszczęśników nie jest przyjemny. Trafiają do specjalnego, odizolowanego budynku, gdzie ich pamięć zostaje usunięta (chodzi o te przykre wydarzenia, a i ogólnie większość wydarzeń, osób, wspomnień, czy też cech własnej osobowości), by mogli zacząć wszystko od nowa. Choć to było gorsze od śmierci.
Jedynym wsparciem dziewczyny był jej chłopak – James, z którym znali się od dawna dzięki bratu Sloane. Razem, co tydzień jeździli pod namiot lub nad rzekę, rozpalali ognisko i po prostu uciekali od tego chorego świata. Wszystko jednak stało się całkiem inne, zwłaszcza po samobójstwie brata, tego najsilniejszego. To właśnie wtedy ta dwójka stała się sobie taka bliska, byli dla siebie wzajemnym oparciem, co tylko to ich ratowało. Tak to musieli udawać przed całym światem optymistyczną, a zarazem obojętną postawę, by nie wzbudzać podejrzeń, a to było naprawdę trudne, zwłaszcza, że oboje stracili już tyle osób. Gdy ich przyjaciel popełnia samobójstwo, coś w Jamesie pękło. Z twardziela z kamienną twarzą stał się cieniem samego siebie i niestety trafił do Programu. Lecz co będzie z ich miłością i wszystkimi planami? Czy Sloane również trafi do Programu i zapomni o tym wszystkim, co ich łączyło?
„Plaga samobójców” to książka pełna dosadnych emocji, które czytelnik "nabywa" z każdą przeczytaną stroną. Czasami miałam naprawdę wrażenie, że ten smutek bohaterki przechodził na mnie, lecz to był ten pozytywny rodzaj smutku; taki motywujący. Całość ujęła mnie w swojej doskonałości i płynności tekstu. Już nie mogę się doczekać, aż kolejne części wpadną w moje ręce...

środa, 5 kwietnia 2017

Nirvana — Bleach

Wielu ludzi zna Nirvanę, najpopularniejszy zespół, wykonujący muzykę grunge. Szczyt swojej sławy przeżywał w 1991 roku za sprawą utworu "Smells Like Teen Spirit", zwanego hymnem ówczesnej młodzieży oraz albumu Nevermind. Również późniejsze In Utero jest generalnie znane, jednak debiut  Bleach — często zostaje pomijany.

Okładka płyty

Ta wydana w 1989 roku płyta jest zdecydowanie agresywniejsza i bardziej chaotyczna od swych następczyń. Muzycy, pod wpływem nacisków ze strony wytwórni Sub Pop Records, całkowicie zrezygnowali ze złożonych utworów i postawili na inspirowany punkiem, choć wolniejszy materiał. Właśnie dlatego można spotkać tu powtarzalne, wykrzyczane refreny oraz proste, brudne solówki. Duży nacisk położono na bas, który często wysuwa się na pierwszy plan i dodaje muzyce ciężkości. Jedyną zapowiedzią późniejszego złagodzenia brzmienia jest piosenka "About a Girl", której popularność zdecydowanie wybija się spośród reszty utworów na Bleach.

Jeżeli ktoś uważa, że Kurt Cobain nie potrafi śpiewać ani grać na gitarze ten album może dostarczyć mu dodatkowych argumentów. Choć nieczyste dźwięki są charakterystyczne dla grunge'u, na Bleach muzycy sprawiają wrażenie, jakby grali na zepsutych instrumentach, a wokalista wydaje z siebie czasem wręcz nieludzkie dźwięki (można to usłyszeć na przykład w "Paper Cuts" czy "Negative Creep"). Poczucia niestaranności dopełnia fakt, że większość tekstów powstało w nocy, tuż przed nagraniem materiału.

Nie jest to album w pełni dojrzały. Słychać, że mamy do czynienia z muzykami, którzy jeszcze poszukują własnego brzmienia. Jednak, gdy spojrzy się na kontekst, to jest, wyidealizowane przez media gwiazdy glam metalu z jednej strony oraz odseparowane, zubożałe Seattle i zbuntowaną młodzież z rozbitych rodzin z drugiej, sprzeciw wobec czystości klasycznego rocka staje się bardziej zrozumiały.

Podsumowując, uważam, że jeżeli lubi się podobną muzykę naprawdę warto poznać jej korzenie, nie tylko jako historyczną ciekawostkę, ale też jako wartościowy album.

Kierunki awangardowe I poł. XX wieku